Thanh long thường bị nhiều loại bệnh vào mùa mưa như bệnh đốm trắng (nấm tắc kè), bệnh thán thư, bệnh thối cành. Trong đó bệnh đốm trắng (đốm nâu; nấm tắc kè) là một loại bệnh nguy hiểm gây hại phổ biến trên thanh long. Bệnh có thể lây lan thành dịch, khó kiểm soát. Bệnh đốm trắng gây hại hầu hết các bộ phận của cây như: cành và quả gây thiệt hại kinh tế lớn cho nhiều vùng trồng thanh long của bà con. Về cơ bản bệnh đốm trắng thanh long nếu chỉ sử dụng thuốc hóa học truyền thống thì bệnh gần như không khỏi hẳn, thường bị tái nhiễm mạnh vào mùa mưa, khi bà con sử dụng thuốc hóa học gây sượng trái, gây rối loại sinh trưởng, có thể gây ngộ độc cây, kém bền do đó hiện nay các nhà khoa học đã nghiên cứu ứng dụng công nghệ nano trong việc chăm sóc, quản lý dịch bệnh trên cây thanh long và bước đầu đã có thành công nhất định.

 

Hình ảnh cho thấy các hạt nano bạc đồng hợp kim đang trong quá trình bám hút lên tế bào vi khuẩn gây bệnh và tiêu diệt chúng theo cơ chế đặc biệt trong thời gian ngắn, không kháng thuốc, không tác dụng phụ, không gây ngộ độc cây trồng, đặc biệt không tồn dư các loại hóa chất trên nông sản sau thu hoạch

Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp ứng dụng công nghệ nano trong việc quản lý bệnh đốm trắng trên cây thanh long:

1.Nguyên nhân gây bệnh đốm trắng thanh long (bệnh đốm nâu hay bệnh nấm tắc kè)

Bệnh đốm trắng thanh long do chủng nấm Neoscytalidium dimidiatum gây ra. Loại nấm này khi đã phát triển mạnh, nấm ăn sâu vào trong cành, vỏ quả thì hầu như không có thuốc đặc trị, chủ yếu phòng là chính.

2.Điều kiện phát sinh, phát triển bênh nấm tắc kè thanh long

Nấm Neoscytalidium dimidiatum có thể phát sinh, phát triển trong nhiều điều kiện khác nhau tuy nhiên với điều kiện ẩm độ cao, nhiệt độ trung bình từ 22-30oC nấm bệnh phát triển mạnh. Kỹ thuật trồng và chăm sóc không phù hợp (từ khâu cắt tỉa, bón phân, làm cỏ…) bệnh thường nhanh chóng phát triển thành dịch, khó kiểm soát.

3.Triệu chứng gây hại điển hình của bệnh nấm đốm trắng thanh long

3.1 Triệu chứng bệnh biểu hiện trên cành: Khi bệnh mới phát sinh vết bệnh thường là những chấm nhỏ (đốm nhỏ) hình tròn màu trắng. Lúc đầu vết bệnh có biểu hiện hơi lõm xuống so với bề mặt xung quanh, gặp điều kiện thuận lợi (ẩm cao) vết bệnh phát triển to dần và có xu hướng phát triển lồi lên (giống như mụn ghẻ nhô lên) có màu vàng gỉ sắt đến nâu. Khi bệnh nặng số lượng vết bệnh tăng lên và chúng liên kết với nhau tạo thành những vết loang sần sùi nhô lên, màu nâu giống như da con tắc kè nên bà con nhiều nơi gọi là nấm tắc kè. Trong thời kỳ phát triển bệnh nếu gặp mưa ẩm vết bệnh có thể bị thối nhũn.

 

Khi mới xuất hiện vết bệnh lúc đầu là những đốm chấm nhỏ hình tròn màu trắng hơi lõm xuống, sau đó vết bệnh phát triển to dần và lồi lên, giữa các vết bệnh các tế bào bị chết và khô lại có màu vàng gỉ sắt đến nâu.

 

 

3.2 Triệu chứng bệnh biểu hiện trên quả: Tương như trên cành, các vết bệnh nằm rải rác trên bề mặt quả, vết bệnh là những đốm tròn lồi trên bề mặt quả ảnh hưởng đến chất lượng quả.

 

4.Biện pháp phòng trị bệnh đốm trăng thanh long

Thực tế hiện nay đa số các vùng trồng Thanh Long bà con vẫn chưa tìm ra thuốc đặc trị bệnh đốm trắng thanh long. Tuy nhiên với thành tựu của công nghệ nano hiện nay đã có giải pháp phòng trị chủ động và hiệu quả cho loại bệnh này.

Để phòng và trị chủ động nấm đốm trắng thanh long bà con nên sử dụng chế phẩm nano hợp kim bạc đồng 1600-2000ppm kết hợp với chế phẩm nano Oxyclorua đồng 25.000ppm. Sự kết hợp giữa hai loại chế phẩm này sẽ tạo nên hiệu quả vượt trội diệt nấm Neoscytalidium dimidiatum gây bệnh đốm trắng.

Một số vườn chỉ sau 2-3 lần phun hoặc sử dụng chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua liên tục trong 1 tháng cho thấy bệnh ngừng lây nhiễm, các cành mới và trái non không bị nhiễm bệnh:

 

 

Mặc dù cành bị nhiễm bệnh tuy nhiên phun định kỳ nano bạc đồng 7 ngày/lần các trái non phát triển bình thường, không thấy bị nhiễm bệnh

 

TƯ VẤN GIẢI PHÁP ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NANO TRONG QUẢN LÝ DỊCH BỆNH TỔNG HỢP TRÊN THANH LONG: THS PHẠM CÔNG KHẢI - 0976.804.678 - 0835.99.85.99

Ưu điểm của các dòng chế phẩm Nano hợp kim bạc đồng và Nano Oxyclorua đồng:

+ Các hạt nano hợp kim bạc đồng (gọi tắt là nano bạc đồng, cần hiểu đây không phải là nano bạc và nano đồng hỗn hợp trộn lẫn, chúng tồn tại ở dạng hợp kim) có kích thước vô cùng nhỏ từ 6-12nm, do có kích thước nhỏ nên chúng có ưu thế lớn trong quá trình diệt nấm khuẩn gây bệnh. Các hạt nano có diện tích bề mặt lớn chúng dễ dàng nắm bắt các bào tử nấm bằng lực hút tĩnh điện và diệt chúng trong thời gian ngắn.

+ Các dòng chế phẩm nano bạc đồng và nano oxyclorua đồng không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể dùng liên tục qua nhiều mùa vụ.

+ Sản phẩm sạch, không độc hại, thân thiện với môi trường, sử dụng không cần cách ly, không cần bảo hộ lao động khi phun/tưới.

+ Các hạt nano bạc ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh chúng còn làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng của lá, giúp cây tăng cường hiệu suất quang hợp làm tăng năng suất cây trồng.

+ Chế phẩm đồng dễ sử dụng, có thể pha chung với các thuốc trừ sâu khác (ngoại trừ thuốc trừ thuốc trừ sâu sinh học có chứa vi sinh vật hữu ích).

+ Sử dụng định kỳ thường xuyên nano Bạc đồng và nano Oxyclorua đồng có tác dụng phòng bệnh chủ động cho tất cả các nhóm bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây ra do sản phẩm nano bạc đồng và nano Oxyclorua đồng có tác dụng diệt trừ hầu hết các nhóm nấm, vi khuẩn gây bệnh trên cây trồng. Chính vì vậy phun nano Bạc đồng và nano Oxyclorua đồng còn phòng trị cả bệnh thán thư hại thanh long và một số bệnh do nấm khuẩn khác.

Lưu ý: Nano hợp kim bạc đồng khác với nano bạc, nếu chỉ sử dụng nano bạc sẽ không đem lại hiệu quả tối ưu vì nano bạc khi phun qua lá thường bị oxy hóa nhanh bởi ánh sáng trực xạ, do vậy các dụng cụ bảo quản dung dịch nano bạc thường có màu tối (có tác dụng cản quang).

 

 

 

Tại sao nên sử dụng kết hợp 2 loại nano Bạc đồng hợp kim và nano Đồng oxyclorua trong việc phòng và đặc trị nấm khuẩn gây bệnh ???

Lý do thứ nhất: Trước hết cần khẳng định nano bạc đồng hợp kim và nano đồng oxyclorua đều có khả năng diệt nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng. Tuy nhiên khả năng diệt nấm, khuẩn hay virus của mỗi loại lại có hiệu lực khác nhau. Nói cách khác nano đồng oxyclorua có khả năng đặc trị nấm sâu rộng (chuyên tính), trong khi đó nano bạc đồng lại có khả năng đặc trị vi khuẩn mạnh mẽ hơn (tức là chức năng diệt vi khuẩn của nano bạc đồng là tốt hơn so với diệt nấm bệnh). Mà trên thực tế triệu chứng bệnh của cây có thể do cả nấm và vi khuẩn phát triển đồng thời hoặc xen kẽ nhau, chúng tương tác hỗ trợ nhau và gây bệnh trên cây trồng ở mức độ nguy hiểm và khó kiểm soát hơn. Có thể dẫn chứng ví dụ một số trường hợp như:

Trên cây có múi (cam, bưởi, chanh) nhiều trường hợp chúng ta phát hiện thấy trong cùng một thời điểm xuất hiện cả triệu chứng của bệnh ghẻ sẹo trên lá, quả do nấm Elsinoe fawcetti gây ra đồng thời bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas Citri gây ra cũng phát triển mạnh mẽ khiến cho việc trị bệnh của bà con gặp rất nhiều khó khăn. Trên cây rau hoa màu (cà chua, ớt, bắp cải, súp lơ, họ bầu bí,..) thời kỳ cây con thường bị nhiễm bệnh vàng lá thối rễ, lở cổ rễ (bệnh chết rạp cây con) do nấm Fusarium sp.; nấm Rhizoctonia solani; nấm Phytophothora sp..

Như vậy trong điều kiện tự nhiên ngoài đồng ruộng khả năng phát sinh, phát triển của nấm, vi khuẩn gây bệnh diễn biến rất phức tạp. Cùng một thời điểm cây trồng có thể bị tấn công bởi nhiều nhóm vi sinh vật đơn bào gây bệnh. Trong khi đó hiện nay bà con chỉ biết làm theo kinh nghiệm, khi cây trồng bị bệnh đa số bà con nông dân chưa biết phân biệt bệnh do nấm hay vi khuẩn do đó dẫn đến lựa chọn sai thuốc (thường lựa chọn thuốc trị nấm để phun cho cây), các thuốc trị vi khuẩn cũng kém hiệu quả hoặc số lượng không nhiều. Do vậy giải pháp toàn diện và hiệu quả nhất đó là kết hợp giữa 2 loại nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua phun/tưới gốc theo các thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây trồng.

Lý do thứ hai: Phổ diệt nấm, vi khuẩn, virus gây bệnh hại cây trồng của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua là khác nhau (không trùng nhau) cho nên khi sử dụng kết hợp chúng sẽ tạo nên khả năng phòng trị nấm khuẩn gây bệnh với phổ rộng hơn rất nhiều. Điều này có nghĩa là khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua (tỷ lệ 2/1 hoặc 1/1) sẽ phòng và đặc trị được hầu hết các nhóm bệnh do nấm, vi khuẩn gây bệnh trên nhiều nhóm cây trồng khác nhau như: Cây lương thực, cây rau hoa màu, cây ăn quả, cây công nghiệp…

Lý do thứ ba: Nano bạc đồng mặc dù có khả năng diệt nấm khuẩn hiệu quả tuy nhiên nếu chỉ dùng độc lập nano bạc đồng phun qua lá hoặc tưới gốc để phòng trị bệnh cho cây trồng thì sẽ xảy ra trường hợp:

+ Phải dùng chế phẩm nano bạc đồng với lượng nhiều hơn, tức là phải tăng liều lượng sử dụng (do phải phun kỹ hơn và sử dụng ở liều lượng cao vì thế sẽ làm tăng chi phí BVTV).

+Hiệu suất diệt nấm khuẩn không triệt để (hiệu suất diệt nấm khuẩn đạt khoảng 70-80%). Vì vậy số lần phun sẽ tăng lên, tốn kém chi phí.

+ Nếu chỉ sử dụng độc lập nano bạc đồng phun cho cây trồng sẽ làm cho thời gian diệt nấm khuẩn kéo dài do đó khi gặp các điều kiện thời tiết bất lợi như mưa nhiều, gió to… các hạt nano bạc đồng sẽ bị rửa trôi một phần, hiệu suất diệt nấm khuẩn sẽ bị ảnh hưởng (theo chiều hướng giảm)…

Tuy nhiên khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng.

Cách sử dụng nano bạc đồng và nano oxyclorua đồng phòng trị bệnh đốm trắng thanh long

Phòng bệnh tổng hợp: Dùng 50ml nano bạc đồng kết hợp với 50ml nano Oxyclorua đồng pha với 20-25 lít phun đều lên cành, định kỳ 7-10-15 ngày phun một lần để phòng bệnh. Có thể phun phòng theo các thời kỳ sinh trưởng của cây như: phát triển thân cành, phân hóa mầm hoa, đậu quả, nuôi quả.

Thời kỳ cây thanh long bị bệnh: Dùng 50-80ml nano bạc đồng kết hợp với 50-60ml nano Oxyclorua đồng pha với 10-15 lít phun đều thân cành, định kỳ 5-7 ngày phun một lần để hiệu quả trị bệnh cao hơn. Phun liên tiếp 2-3 lần, sau khi cây khỏi bệnh chuyển qua công thức phun phòng bệnh như trên. Tùy tình trạng bệnh bà con có thể sử dụng một trong các công thức phun sau hoặc thay đổi công thức sau mỗi lần phun:

Công thức 1: Dùng 50ml nano bạc đồng super kết hợp với 50ml nano Oxyclorua đồng pha với 10-15 lít phun đều thân cành. Định kỳ 5 ngày/lần.

Công thức 2: Dùng 50-80ml nano bạc đồng super kết hợp với 50-80ml nano Oxyclorua đồng pha với 10-15 lít phun đều thân cành.Định kỳ 5 ngày/lần.

Công thức 3: Dùng 100ml nano bạc đồng super kết hợp với 50-60ml nano Oxyclorua đồng pha với 10-15 lít phun đều thân cành. Sau đó đảo lại dùng 50ml nano bạc đồng super kết hợp với 100ml nano Oxyclorua đồng pha với 10-15 lít phun đều thân cành. Phun 2-3 lần liên tiếp, mỗi lần cách nhau 5-7 ngày. Sau khi khỏi bệnh chuyển qua công thức phun phòng như hướng dẫn ở trên.

 

Bệnh nặng bà con nên sử dụng nano bạc đồng super 2000ppm kết hợp với nano đồng oxyclorua 25.000ppm phun định kỳ, phun 2 -3 lần liên tiếp

Ngoài ra trong quá trình chăm sóc cây thanh long bà con nên sử dụng chế phẩm nano canxi super kết hợp nano AKH super plus phun qua thân lá, quả. Định kỳ 10-15 ngày/lần (mục đích tăng sức đề kháng cho cây, chống sượng trái, chống rụng quả non, hạn chế tác hại của mưa acid, nâng cao chất lượng quả): Dùng 30-40ml nano AKH super plus kết hợp với 30ml nano canxi super pha với bình 20 lít phun đều thân cành, định kỳ 10-15 ngày/lần.

 

(Mọi hành vi sao chép bài viết trên phải xin phép hoặc dẫn nguồn cụ thể)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835.99.85.99

Email: nanobacsuper@gmail.com