Cây bơ cũng như các nhóm cây ăn quả khác thời kỳ ra hoa đậu quả thường xảy ra hiện tượng như: Tỷ lệ đậu quả thấp, rụng quả sinh lý hàng loạt làm giảm năng suất quả. Sau đây chúng tôi xin chia sẻ các giải pháp kỹ thuật chăm sóc cây bơ trong thời kỳ phân hóa mầm hoa, ra hoa đậu quả, tăng tỷ lệ đậu quả và giữ quả cho cây bơ.

Bà con cần tiến hành các biện pháp kỹ thuật sau đây (chăm sóc theo các thời kỳ sinh trưởng phát triển của cây):

1-Thời kỳ sau khi thu hoạch, phục hồi sức sinh trưởng cho cây

Thứ nhất: Dọn sạch cỏ dại xung quanh vùng rễ cây, cắt tỉa tạo cho tán thông thoáng, loại bỏ cành sâu bệnh, nếu đất chua nên bón vôi xung quanh gốc.

Thứ hai: Tưới phun rửa vườn bằng các chế phẩm đặc hiệu (phòng trị sâu bệnh). Dùng 500ml nano bạc đồng kết hợp với 700ml nano đồng oxyclorua pha với 200-300 lít nước phun đều một lượt qua lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần.

2-Thời kỳ thúc phân hóa mầm hoa, phát triển mầm hoa thành thục

Thu hoạch xong cần tiến hành các biện pháp siết nước (cắt nước, không tưới nước cho cây), bắt cây chuyển từ trạng thái sinh trưởng sinh dưỡng sang sinh trưởng sinh thực. Bất kỳ cây ăn quả nào khi chuyển giai đoạn sinh dưỡng sang sinh thực(ra hoa) đều cần tác động Stress cây, một trong những cách tiết kiệm chi phí đó là siết nước.

Sau khi kết thúc ngủ nghỉ cây bắt đầu phân hóa mầm hoa, lúc này chúng ta cần quan sát màu sắc lá, độ dày lá. Khi cành mẹ đạt độ già hóa – thành thục là lúc tác động điều tiết ra hoa cho cây. Cụ thể như sau:

Phân bón gốc:

Bón đợt 1:  Đạm - Lân  - Kali theo tỷ lệ: 1:6:1 - Tỷ lệ này giúp cây già hóa cành mẹ, thúc đẩy phân hóa mầm hoa (áp dụng khi thấy cành lộc chưa già hóa hoàn toàn, kết thúc chu kỳ sinh trưởng sinh dưỡng).

Bón đợt 2: Đạm – Lân – Kali theo tỷ lệ 1:3:3

Trường hợp cành mẹ đã già hóa hoàn toàn chúng ta áp dụng theo công thức bón đợt 2. Lượng bón tùy tuổi cây, đường kính tán, tuy nhiên cần bón đúng tỷ lệ như trên đã hướng dẫn.

Phân bón và các chế phẩm điều tiết qua lá:

Phun các chế phẩm sau: Chế phẩm AKH SUPER PLUS kết hợp với nano canxi super (có chứa Bo – tăng cường phân hóa mầm hoa) và SHELLAC SUGER. Mục đích: thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa, mầm hoa phát triển đồng đều.

Phun đợt 1: Dùng theo tỷ lệ  2-3ml nano AKH SUPER PLUS pha 1 lít nước phun qua lá. Phun 2 lần liên tiếp, cách nhau 7 ngày/lần.

Phun đợt 2: Dùng theo tỷ lệ 1,5-3ml nano Canxi super kết hợp 3-4ml chế phẩm SHELLAC SUGER pha với 1-2 lít nước(theo đúng tỷ lệ) phun đều một lượt qua lá, định kỳ 7 ngày/lần, phun 2 lần liên tiếp.

Lưu ý chung thời kỳ phân hóa mầm hoa – phát triển mầm hoa:

+ Phun đợt 1 cách đợt 2 từ 3-6 ngày.

+ Sau khi thấy cây bơ đã phân hóa mầm hoa, để nuôi mầm hoa phát triển thành thục, hoa to khỏe, nâng cao tỷ lệ đậu quả chúng ta dùng 3ml chế phẩm Shellac suger kết hợp 2-3ml chế phẩm nano AKH super plus pha với bình 15-20 lít nước, định kỳ phun 7 ngày/lần, phun 2 lần liên tiếp để đạt hiệu quả tối ưu.

+ Trường hợp mầm hoa phát triển không đồng đều có thể phun Kali Nitơrat nồng độ 6-7ppm(KNO3 – 6ppm). Chẳng hạn có KNO3 nồng độ gốc 10.000ppm muốn pha 6ppm ta có thể dùng 1 lít KNO3 pha với 1600 lít nước phun qua tán lá, phun 2 lần, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày là đạt.

Lưu ý Vấn đề nước tưới: Khi bắt đầu nhú mầm hoa cần tưới nước cung cấp đủ ẩm cho cây, thời kỳ ra hoa đậu quả nếu cây thừa hoặc thiếu ẩm sẽ gây rụng hoa và quả non.

Thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa trên cây bơ (phun chế phẩm Shellac suger và nano AKH super plus)

3-Thời kỳ ra hoa đậu quả, chống rụng hoa và quả non (quan trọng)

Thời kỳ này rất quan trọng, cây bơ thường xuyên mẫn cảm với nấm bệnh do đó trong thời kỳ này các biện pháp chăm sóc cần đảm bảo các tiêu chí:

+ Thứ nhất: Tiêu diệt mầm bệnh gây hại hoa và quả non mà không gây rụng quả.

+ Thứ hai: Tăng tỷ lệ đậu quả hữu hiệu, hỗ trợ cây bơ giữ quả và nuôi quả tốt (kể cả trong điều kiện mưa ẩm cao)

+ Thứ ba: Chống rụng quả sinh lý, ngăn chặn hiện tượng hình thành tầng rời cuống.

Bà con tiến hành đồng bộ các biện pháp sau đây:

Trường hợp 1: Thời kỳ ra hoa đậu quả không gặp mưa (thời tiết thuận lợi cho đậu quả)

Quản lý nấm khuẩn gây bệnh ứng dụng công nghệ nano(sử dụng chế phẩm nano bạc đồng): Pha 800-1200ml nano Bạc đồng với 200-300 lít nước phun đều lên tán lá. Định kỳ 7-10 ngày phun một lần (lần phun 1)

Tác dụng cơ bản: Phòng diệt nấm khuẩn gây hại hoa quả non, định kỳ 7 ngày/lần, phun đến khi quả phát triển ổn định. Xin bà con lưu ý thời kỳ ra hoa đậu quả cây rất mẫn cảm với sâu bệnh tức là tỷ lệ nhiễm nấm khuẩn gây bệnh rất cao (do hoa có chứa nhiều chất dinh dưỡng như acid amin). Khi hoa và quả non bị nhiễm nấm khuẩn gây bệnh thường gây ra hiện tượng rụng trái non, rụng hoa rất nhiều do đó chúng ta cần phun phòng trị nấm bệnh ở thời kỳ này. Tuy nhiên các thuốc trị nấm bệnh khi phun nên hoa quả non thường gây phản ứng rụng quả non hàng loạt. Do đó giải pháp tối ưu là nến sử dụng các chế phẩm nano bạc đồng định kỳ 5-10 ngày/lần sẽ mang lại hiệu lực diệt nấm khuẩn rất cao. Ưu điểm vượt trội của chế phẩm nano bạc đồng là tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh rất mạnh nhưng lại không gây phản ứng phụ(không gây rụng hoa và quả non ngay cả khi phun quá liều lượng).

Tăng tỷ lệ đậu quả, chống rụng quả sinh lý: Phun các chế phẩm chống teo cuống, ngăn chặn hình thành tầng rời, chống rụng hoa - quả non, tăng tỷ lệ đậu quả và giữ quả: Dùng theo tỷ lệ 2-4ml chế phẩm nano canxi super (có chứa dạng nano Bo-Ca-Si) kết hợp với 2ml chế phẩm SHELLAC SUGER pha với 1 lít nước phun đều 2 mặt lá, phun ngay sau khi tắt hoa, thường phun 2-3 lần đạt hiệu quả cao(lần phun 2).

Lưu ý: Lần Phun 1 cách lần phun 2 từ 3-6 ngày

Tăng tỷ lệ đậu quả, chống rụng quả sinh lý (phun chế phẩm nano canxi super và Shellac suger)

TƯ VẤN KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY BƠ THỜI KỲ RA HOA ĐẬU QUẢ - CHỐNG RỤNG QUẢ

THS PHẠM CÔNG KHẢI *  HOTLINE: 0976 804 678 – 01235 99 85 99

Trường hợp 2: Thời kỳ ra hoa đậu quả gặp điều kiện thời tiết bất lợi(có mưa ẩm):

Phun quản lý nấm khuẩn gây bệnh: Pha 800-1000ml nano Bạc + 500ml nano bạc đồng pha với 200-300 lít nước phun đều lên tán lá, cầu trúc hoa quả non(1).

Phun chống teo cuống, ngăn chặn hình thành tầng rời, chống rụng hoa - quả non: Dùng 400-600ml nano Canxi cacbonat + 400-800ml nano canxi + 500ml SHELLAC SUGER pha với 200-400 lít nước phun đều một lượt lên toàn bộ thân lá, cấu trúc hoa. Nếu mưa nhiều bà con nên phun 3 ngày/lần(2).

Lưu ý: (1) và (2) cách nhau 1-1,5 ngày

Các công thức phun trong trường hợp này có thể phun ngay sau mưa, hoặc khi mưa nhỏ.

Vai trò của các chế phẩm nano trong quá trình chăm sóc cây bơ:

Chế phẩm nano bạc, nano bạc đồng plus: phòng và trị nấm khuẩn gây bệnh trên lá, rễ, hoa và quả non. Đặc biệt chế phẩm nano bạc đồng có thể sử dụng được trong thời kỳ ra hoa đậu quả, không gây rụng hoa và quả non.

+ Chế phẩm nano canxi super: Chống rụng quả, hạn chế hình thành tầng rời cuống.

+ Chế phẩm nano canxi cacbonat và nano canxi: chống tác hại của mưa axít thời kỳ ra hoa đậu quả non, bổ sung canxi dễ tiêu cho cây, hạn chế rụng quả, tăng cường quang hợp cho cây.

+ Chế phẩm Shellac suger: Tăng cường quá trình phân hóa mầm hoa, nâng cao tỷ lệ đậu quả, thúc đẩy nuôi quả non, cùng với nano canxi giúp chống rụng quả rất hiệu quả.

Vai trò của canxi và nano canxi đối với cây ăn quả nói chung:

Canxi là cation trao đổi trong đất (cây hấp thu canxi ở dạng Ca²⁺). Hầu hết canxi trao đổi của đất đều được hấp phụ trên bề mặt keo đất, khi nồng độ ion H⁺ trong môi trường tăng thì các ion Ca²⁺ bị đẩy ra khỏi bề mặt keo đất vào trong dung dịch đất để trung hòa độ chua của đất và cây có thể hấp thu được canxi. Đây là hiện tượng trao đổi cation. Trong cây canxi thường liên kết với một số chất hữu cơ và nó bị giữ chặt không di động như Kali. Canxi là nguyên tố không dùng lại nên nó có nhiều ở bộ phận già (lá già). Do đó cần có biện pháp bổ sung canxi phù hợp theo từng thời kỳ sinh trưởng, phát triển của cây, tránh để cây thiếu hụt canxi.

Vai trò quan trọng của canxi là tham gia vào quá trình hình thành nên màng tế bào. Canxi kết hợp với axit pectinic tạo nên pectatcanxi có mặt ở lớp giữa của thành tế bào gắn chặt các tế bào với nhau thành một khối làm cho cuống hoa, cuống quả trở lên bền vững hơn do đó để chống rụng hoa, quả non cần phải bổ sung canxi cho cây ở thời kỳ trước ra hoa, thời kỳ ra hoa và đậu quả non.

Khi thiếu canxi thì pectancanxi không được hình thành vì thế mà hoa - quả non dễ bị rụng. Thiếu canxi các tế bào tầng rời dễ dàng tách nhau ra gây nên hiện tượng rụng quả non sinh lý. Khi quả chín pectatcanxi bị phân hủy cho nên thịt quả mềm ra. Do đó pectatcanxi được xem như là chất kết dính giữa các tế bào với nhau khiến chúng trở nên bền vững hơn.

Như vậy để chống rụng hoa và quả non cần phải bổ sung canxi dễ tiêu, dế hấp thu qua lá, hạn chế thiếu hụt canxi đặc biệt là ở thời kỳ cây ra hoa đậu quả (cần bổ sung canxi cân đối với các thành phần Fe, Cu, Zn, Mg, Bo trong thời kỳ cây ra hoa đậu quả non làm tăng khả năng giữ quả, chống rụng quả sinh lý).

Ngoài ra canxi còn tham gia vào cấu tạo thành tế bào lông hút và ở ống phấn. chính vì thế khi thiếu canxi sự nảy mầm và sinh trưởng của hạt phấn bị ức chế, mô phân sinh và mô phân sinh đỉnh rễ chậm phát triển.

Canxi có vai trò trung hòa độ chua và đối kháng với nhiều cation khác trong cây (H⁺, Na⁺, Al³⁺). Trong đất Canxi có vai trò trung hòa độ chua của đất tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng, phát triển cho bộ rễ và hoạt động sống của vi sinh vật.

Canxi có khả năng hoạt hóa nhiều enzym nên ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất: Phospholipase, adeninkinase, agrininkinase, ATP-Ase..

Tổng kết vai trò của canxi đối với cây trồng:

+ Trung hòa độ chua của đất, tăng cường khả năng hoạt động sống của vi sinh vật, nâng cao sức đề kháng và sức chống chịu với các điều kiện bất lợi từ môi trường cho bộ rễ (rễ ăn sâu rộng, chống úng, chống hạn tốt…).

+ Tăng sức sống của hạt phấn, nâng cao tỷ lệ thụ phấn.

+ Ngăn cản quá trình hình thành tầng rời cuống hoa, cuống quả từ đó chống rụng hoa và rụng quả sinh lý.

+ Chống lốp đổ cho cây, thúc đẩy tăng trưởng thân cành, giúp cây hấp thu cân đối các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu.

Triệu chứng thiếu canxi:

Khi thiếu canxi mô phân sinh đỉnh thân và rễ bị hại nghiêm trọng, mô phân sinh ngừng phân chia, sinh trưởng bị ức chế, rễ ngắn hóa nhầy và chết. Khi thiếu canxi lá bị biến dạng, đỉnh lá bị uốn móc. Hệ thống rễ khi thiếu canxi sẽ bị nâu, ngắn, đâm nhiều nhánh. Do canxi là nguyên tố không di động nên triệu chứng thiếu canxi biểu hiện ở lá non trước.

Ở cây ăn quả thân gỗ, thiếu Canxi ở thời kỳ ra hoa đậu quả non làm cho hiện tượng rụng hoa và quả non diễn ra phức tạp, khó kiểm soát (rụng hàng loạt quả non).

Vai trò của nano canxi đối với cây ăn quả:

Canxi là một nguyên tố dinh dưỡng trung lượng rất quan trọng đối với sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Canxi là một nguyên tố kém linh động, chúng hầu như không thể di chuyển giữa các bộ phận của cây và phần lớn chúng tập trung tại các lá già. Canxi không thể di chuyển từ các bộ phận lá già sang lá non hay các bộ phận khác như hoa-quả non. Do đó trong thời kỳ ra hoa đậu quả non(cây ăn quả) canxi thường bị thiếu hụt cục bộ, sự thiếu hụt canxi dẫn đến “tầng rời” cuống hình thành, hoa quả non thường bị rụng hàng loạt do đó trong quá trình chăm sóc cây ăn quả (đặc biệt thời kỳ ra hoa đậu quả non) chúng ta cần bổ sung canxi qua lá giúp tăng cường tính bền vững của cuống hoa-quả, hạn chế tối đa tình trạng rụng quả non. Tuy nhiên đa số các dạng canxi hiện nay trên thị trường được bán dưới dạng phân bón lá có hỗn hợp với một số thành phần trung, vi lượng khác, các dạng canxi này hầu hết tồn tại dưới dạng ion (dạng muối có chứa Ca²⁺), khi phun qua lá các ion Ca²⁺ này thường xảy ra các phản ứng trao đổi với các axít yếu như axít cacbonic (H₂CO₃) làm kết tủa ở dạng không tan, khó hấp thu (CaCO₃):

CO₃^2- + Ca²⁺ ==> CaCO₃ (Canxi ở dạng khó tan, khó hấp thu)

Điều này có nghĩa là khi có mưa axít đặc biệt là các axít yếu H₂CO₃ nếu sử dụng các dạng canxi này thì chúng càng trở lên khó hấp thu hơn. Trong quá trình chăm sóc cây ăn quả, rất nhiều bà con vẫn thường xuyên bổ sung canxi cho cây tuy nhiên không đạt được hiệu quả như mong muốn (vẫn hình thành tầng rời cuống hoa, cuống quả) dẫn đến hiện tượng rụng hoa và quả non hàng loạt đặc biệt trong điều kiện tự nhiên bất lợi (mưa nhiều, ẩm cao, sâu bệnh). Điều này là do hiệu suất hấp thu canxi thấp hoặc canxi bị giữ lại ở dạng khó tiêu, khó tan, khó hấp thu, cây không có đủ lượng canxi cần thiết để duy trì sức sinh trưởng. Mặt khác canxi là nguyên tố dinh dưỡng trung lượng không di động cho nên ở thời kỳ ra hoa đậu quả cây thường bị thiếu hụt canxi, cây trồng khi thiếu hụt canxi thường dẫn đến hiện tượng rụng hoa-quả non. Do đó khi bổ sung Canxi cho cây nhất là giai đoạn ra hoa, đậu quả cần bổ sung các dạng canxi dễ hấp thu, có tính chất giải phóng Canxi (Ca²⁺) liên tục trong nhiều thời điểm, ở mọi điều kiện cho dù là điều kiện thời tiết không thuận lợi tất nhiên cần quan tâm lưu ý bổ sung thêm các nguyên tố dinh dưỡng trung - vi lượng khác, tránh mất cân đối dinh dưỡng. Các Nano canxi có tính chất vượt trội và linh động. Ở kích thước nano các nguyên tử bề mặt có năng lượng rất thấp, không bị các lớp ngoài che chắn nên chúng dễ dàng được giải phóng do đó các hạt nano canxi có khả năng sinh ra liên tục các ion Ca²⁺ dễ tiêu qua đó giảm hiện tượng rụng hoa và quả non. 

Mời bà con đón đọc bài viết tiếp theo:”phòng trị sâu bệnh trên cây bơ thời kỳ nuôi quả và phát triển quả”

(Dẫn nguồn khi sao chép tài liệu)

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 - 01235 99 85 955

Email: chuyengianongnghiep24h.com