Tổng quan về các giải pháp thúc đẩy quá trình phân hoá mầm hoa trên cây mắc ca (kích mắc ca ra hoa đều)

Để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chăm sóc, nhà vườn cần áp dụng các biện pháp kỹ thuật nhằm giúp cây mắc ca phân hoá mầm hoa đồng đều và tập trung đúng thời điểm(không ra hoa quá sớm hoặc quá muộn), đồng thời chuỗi hoa phát triển to khoẻ, nâng cao sức sống hạt phấn qua đó tăng tỷ lệ đậu quả. Để đạt được các mục tiêu trên chúng ta cần chăm sóc sao cho các cành mẹ mang hoa đạt trạng thái phát triển ổn định và thành thục(già cành), hạn chế đọt non và cành tơ. Các cành mẹ mang hoa cần phải được ngủ nghỉ ít nhất 40-50 ngày trước khi phân hoá mầm hoa. Hầu hết các nhà vườn thường áp dụng các biện pháp truyền thống (giống như nhãn, vải, cây có múi, bơ, sầu riêng,..) dùng Kali và Lân cao để ép cây ra hoa. Tuy nhiên việc lạm dụng Lân và Kali cao, dùng quá liều lượng làm cho cây mắc ca Stress kéo dài, tổn thương lớp biểu bì của phiến lá, cây có thể ra hoa nhưng nhỏ, yếu, bị uốn móc, sức sống hạt phấn yếu làm giảm tỷ lệ thụ phấn. Hơn nữa việc lạm dụng Lân và Kali cao (đặc biệt là Lân) làm ức chế/cản trở hấp thu Ca, B, Mg, Zn  qua đó tạo ra sự mất cân đối dinh dưỡng ở giai đoạn hoa rộ - đậu quả non làm cho hoa suy yếu và khô rụng nhanh, khó đậu quả, gây nên hiện tượng rụng quả non hàng loạt, khó kiểm soát.

Trước thực trạng trên, trung tâm nghiên cứu và phát triển nông nghiệp công nghệ cao Nanotech đã nghiên cứu giải pháp giúp cây mắc ca phân hoá mầm hoa đều, tập trung mà không ảnh hưởng đến sức sinh trưởng của cây, không stress cây, hoa ra đều, chùm hoa to khoẻ thông qua việc phun chế phẩm Shellac Suger ở giai đoạn ủ mầm hoa – phân hoá mầm hoa.

Công dụng và Ưu điểm vượt trội của chế phẩm Shellac Suger đối với cây mắc ca:

+ Chế phẩm Shellac Suger thúc đẩy phân hoá mầm hoa cây mắc ca diễn ra theo quá trình sinh lý tự nhiên, không tạo stress đột ngột cho cây, không làm suy kiệt cây do đó chùm hoa phát triển đều, hoa to khoẻ, chuỗi hoa dài và mập, tăng cường chức năng sinh lý của hạt phấn, nâng cao tỷ lệ đậu quả.

Chế phẩm Shellac Suger giúp các cành mẹ thành thục nhanh(già hoá cành), duy trì tỷ lệ C/N trên cành mẹ ở mức phù hợp, hạn chế phát triển đọt non. Không gây ức chế sinh trưởng, các mô lá của cây không bị ảnh hưởng tổn thương sinh lý, bộ lá duy trì sức sinh trưởng và quang hợp tốt ở giai đoạn quả non (hạn chế rụng sinh lý).

+ Bổ sung nano trung vi lượng dễ hấp thu (do lá mắc ca có lớp biểu bì dày, các dạng phân bón truyền thống khó hấp thu. Dạng nano có kích thước nhỏ nên dễ dàng hấp thu nhanh qua khí khổng của lá tạo nên hiệu quả toàn diện).

Chế phẩm Shellac Suger có vai trò điều hoà khả năng phân hoá mầm hoa của cây mắc ca, giúp cây ra hoa đồng đều, tỷ lệ đậu quả cao (hạn chế rụng quả sinh lý).

Quy trình giúp cây mắc ca phân hoá hoa đều, tập trung (kích mắc ca ra hoa chủ động):

Thứ nhất: Dinh dưỡng cân đối, đầy đủ (Bón phân cân đối đa trung vi lượng từ giai đoạn sau thu hoạch).

Thứ hai: Áp dụng các biện pháp xiết nước, giảm độ ẩm đất từ từ ở giai đoạn cây ủ mầm hoa (đưa cây vào trạng thái ngủ nghỉ). Độ ẩm đất giai đoạn ủ mầm hoa, trước phân hoá mầm hoa duy trì 45-60%.

Thứ ba: Phun chế phẩm Shellac Suger định kỳ, kiểm soát tốt tỷ lệ cành ra đọt non, hạn chế phát triển đọt non giai đoạn tiền phân hoá mầm hoa và sau khi phân hoá mầm hoa, thúc cây mắc ca ra hoa đồng đều, chùm hoa to khoẻ. Lưu ý nhà vườn không nên lạm dụng Lân và Kali cao để ép cây mắc ca ra hoa, không áp dụng các biện pháp xử lý rễ, gây tổn thương cơ giới bộ rễ (mắc ca khác với cây có múi, nhãn vải,..).

Cách sử dụng chế phẩm Shellac Suger thúc cây mắc ca ra hoa, hạn chế đọt non: Dùng 500ml chế phẩm Shellac Suger pha 180-250 lít nước phun kỹ và ướt đẫm thân lá, 2 mặt lá, phun 2-4 lần liên tiếp, cách nhau 7-10 ngày/lần. Lưu ý sau khi phun 15-24 giờ, nếu gặp mưa phải phun bổ sung vào thời điểm gần nhất. Số lần phun chế phẩm Shellac Suger phụ thuộc vào sức sinh trưởng của cây, tuổi cây, các biện pháp chăm sóc dinh dưỡng và độ ẩm đất,..

Sau khi cây mắc ca phân hoá mầm hoa (nhú mầm hoa), nhà vườn chuyển sang phun chế phẩm nano Canxi Super.

Thành phần và công dụng chế phẩm nano Canxi Super đối với mắc ca

Thành phần chính của chế phẩm nano Canxi Super:

Nano Canxi Cacbonate (N-CaCO₃)50nm 70000ppm, nano Canxi HC 58000ppm, Bo 10500ppm, nano Zn 5000ppm, nano Mg 8000ppm, Mo 150ppm, nano Fe 250ppm, nano Mn 300ppm.

Công dụng cơ bản chế phẩm nano Canxi Super đối với cây mắc ca: Bổ sung nano Canxi - Bo và dinh dưỡng Trung Vi lượng dễ hấp thu cho cây, tăng cường quá trình trao đổi chất, nâng cao tỷ lệ đậu quả. Hạn chế hiện tượng phát triển dị dạng lộc non, cấu trúc hoa và quả non, giúp quả phát triển đồng đều. Nano canxi có kích thước siêu nhỏ nên được hấp thụ nhanh, đạt hiệu quả hấp thu cao, bổ sung trực tiếp và kịp thời canxi dễ tiêu qua lá, ngăn chặn quá trình hình thành “tầng rời cuống, chống teo cuống” qua đó chống rụng hoa và quả non. Ngoài ra nano canxi làm tăng cường tính liên kết giữa các tế bào, giúp vỏ quả bền vững, chống nứt quả, hạn chế lốp cây, xé cành. Ngoài ra chế phẩm Nano Canxi Super chứa thành phần Nano Canxi Cacbonat(N-CaCO₃) có tác dụng trung hòa mưa axít, hạn chế tác hại của sương muối gây hại lộc non, hoa và quả non, nâng cao chất lượng quả, cho mã quả bóng đẹp hơn.

Bón phân cân đối, tưới đủ nước, sử dụng nano Silic và nano Canxi giúp chống rụng quả non, chống nứt quả trên mắc ca

Cơ chế chống rụng quả non, chống mưa acid trên cây mắc ca:

Thời kỳ hoa rộ, đậu quả non nếu gặp mưa ẩm sẽ làm hạt phấn bị bết dính, ảnh hưởng đến tỷ lệ thụ phấn (tỷ lệ thụ phấn chéo rất thấp). Ngoài ra trên thực tế, khi bao phấn trên hoa mắc ca mở, hạt phấn tung ra môi trường nếu gặp điều kiện ẩm độ cao sẽ làm cho hạt phấn chết rất nhanh (thời gian sống chỉ 4-8 tiếng), đặc biệt trong điều kiện độ ẩm cao sẽ thu hút nấm thán thư, nấm mốc gây thối hoa, làm mất chức năng sinh lý của hạt phấn. Tất cả các điều kiện trên làm cho tỷ lệ đậu quả của mắc ca giảm sút nghiêm trọng hoặc cho dù có qua được giai đoạn thụ phấn thụ tinh hình thành quả non thì ở giai đoạn phát triển quả non tỷ lệ rụng quả cũng khá cao.

Một vấn đề quan trọng hơn nữa đó là mưa acid. Trong nước mưa ít nhiều tồn tại ion H⁺, nồng độ H⁺ phụ thuộc vào từng khu vực địa lý. Ngoài ra ngay cả ở điều kiện bình thường, độ ẩm không khí cao thì acid yếu H₂CO₃ cũng được hình thành theo cơ chế:

H₂O + CO₂ = H₂CO₃

H₂CO₃ = CO₃^2-   +   2H⁺

Theo cơ chế trên thì khi có mưa ẩm, hoặc độ ẩm không khí bão hòa thì lượng acid H₂CO₃ sẽ được hình thành theo cơ chế tự nhiên. Do đó ở những vùng thường xuyên có mưa ẩm giai đoạn mắc ca ra hoa đậu quả người ra thường khuyến cáo không nên trồng mắc ca.

Các tác động tiêu cực của mưa acid (ion H⁺):

+ Làm giảm chức năng sinh lý hạt phấn và nhụy cái, sức sống hạt phấn yếu, giảm tỷ lệ thụ phấn.

+ Làm giảm lượng Canxi, thúc đẩy tầng rời cuống hình thành (gây rụng quả non).

+ Ức chế sinh trưởng quả non, làm cho quả non chậm lớn.

+ Gây teo cuống, thắt cuống, đen thối cuống.

Giải pháp hạn chế các tác hại tiêu cực của mưa acid ứng dụng công nghệ nano:

Nano canxi cacbonate (N-CaCO₃) có tác dụng trung hòa mưa axít và giải phóng Canxi dễ tiêu bổ sung cho cây qua lá. Khi ở kích thước nano mét (nm) các hạt nano canxi cacbonat (N-CaCO₃) bám vào kẽ lá và phân hủy trong môi trường khí CO₂ tự nhiên đồng thời giải phóng khí CO₂ tăng đến 40% tại bề mặt lá:

Nano-CaCO₃ + H₂CO₃ = Ca⁺² + 2CO₂↑ + H₂O

Như vậy qua mô tả trên chúng ta thấy rằng các axít vô cơ sinh ra trong nước mưa hoặc trong không khí ở độ ẩm cao sẽ bị các hạt nano canxi cacbonat trung hòa, qua đó giảm tối đa tác hại của mưa axít. Đồng thời quá trình trên cũng giải phóng liên tục canxi dễ tiêu bổ sung trực tiếp qua lá cho cây (chống rụng quả). Ngoài ra trong quá trình trung hòa mưa axít còn giải phóng khí CO₂ tăng tới 40% ngay tại bề mặt lá, khí CO₂ là nguyên liệu cần thiết cung cấp cho cây trồng qua các tế bào khí khổng ở bề mặt lá làm tăng hiệu suất quang hợp, thúc đẩy quả non phát triển.

Ngoài ra ở thời kỳ hoa nở rộ - xả nhị - thụ phấn mắc ca thường bị khô teo hoa rất nhanh. Hiện tượng này do nhiều nguyên nhân: thiếu ẩm, thiếu và mất cân đối dinh dưỡng trung vi lượng làm cho sức sống hạt phấn suy giảm nhanh dẫn đến teo khô hoa nhanh, tỷ lệ thụ phấn giảm. Một vấn đề nữa là nấm khuẩn gây bệnh hại hoa và quả non làm cho quả non rụng hàng loạt, khó kiểm soát. Trong khi đó phần lớn các thuốc trị nấm bệnh hoá học gây ngộ độc cho mắc ca từ giai đoạn hoa rộ, quả non. Việc quản lý sâu bệnh yếu kém, để vườn cây mắc ca bị nấm bệnh giai đoạn quả non sẽ khiến cho cây khó giữ quả ở giai đoạn này.

Nano Bạc Đồng Super là dòng chế phẩm sạch, không gây ngộ độc, có thể phun ở giai đoạn hoa rộ, quả non. Sử dụng kết hợp nano Bạc Đồng Super, nano Canxi Super, Shellac Suger giúp cây mắc ra ra hoa đều, tăng tỷ lệ đậu quả, kiểm soát nấm bệnh chủ động, chống mưa acid, chống rụng quả non toàn diện, hiệu quả kinh tế cao.

Cách sử dụng nano canxi cacbonate, nano bạc đồng super chống nấm bệnh, trung hòa mưa acid, chống rụng quả non: Dùng 500ml nano canxi super kết hợp 500ml nano bạc đồng super pha 300-350 lít nước phun đều tán lá, 2 mặt lá, chùm quả. Phun định kỳ 7-10 ngày/lần (phun 2-3 lần cho đến khi quả phát triển ổn định).

Tình trạng khô teo hoa rất nhanh giai đoạn xả nhị làm cho mắc ca rụng hàng loạt, khó kiểm soát (thường xảy ra phổ biến ở khu vực Tây Nguyên)

Mưa ẩm, mưa acid kết hợp nấm bệnh gây thối nhũn hoa và quả non mắc ca (Tây Bắc)

Quy trình chăm sóc cây mắc ca thời kỳ kinh doanh bắt quả (chống rụng quả):

Mục tiêu, công dụng của quy trình:

+ Phục hồi sức sinh trưởng cho cây sau thu hoạch.

+ Thúc đẩy quá trình phân hoá mầm hoa sớm.

+ Tăng tỷ lệ đậu quả, giữ quả, chống rụng quả non.

+ Dưỡng quả, phát triển quả đều, tăng năng suất sản lượng quả.

+ Phòng trừ sâu bệnh tổng hợp giai đoạn ra hoa đậu quả.

Quy trình chăm sóc mắc ca kinh doanh ứng dụng công nghệ nano:

1.Thời kỳ sau thu hoạch

Sau khi thu hoạch nhà vườn khẩn trương triển khai cắt tỉa cành thông thoáng, tạo tán hợp lý, loại bỏ các cành đan xen nhau, sau đó tiến hành bón phân phục hồi cây giai đoạn sau thu hoạch (phân NPK và phân hữu cơ vi sinh, lượng bón tuỳ tuổi cây và sản lượng quả vụ trước).

Phun rửa vườn, phòng trừ sâu bệnh tổng hợp: Dùng 500ml nano Đồng Oxyclorua kết hợp 500ml nano Bạc Đồng Super pha 200-300 lít nước phun đều thân lá, phun kỹ, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần.

Phun phục hồi cây sau thu hoạch, nuôi cành mẹ mang hoa: Dùng 500ml nano AKH Super Plus pha 300 lít nước phun đều thân lá, 7-10 ngày/lần, phun 2 lần liên tiếp.

Sau khi cây được chăm sóc phục hồi, cành mẹ tích luỹ đủ chất sẽ bước vào thời kỳ ngủ nghỉ, chặn đọt chuẩn bị cho giai đoạn phân hoá mầm hoa(chặn đọt nên dùng Shellac Suger phun 2-3 lần liên tiếp, cách nhau 7 ngày/lần).

2.Thời kỳ phân hoá mầm hoa

Để thúc đẩy quá trình phân hoá mầm hoa cây mắc ca, nhà vườn cần triển khai phun như sau: Vào khoảng tháng 11 DL, dùng 500ml chế phẩm Shellac Suger pha 200 lít nước phun ướt đẫm thân lá, phun đều 2 mặt lá, phun 2-4 lần, tuỳ độ tơ cành, tuỳ tuổi cây, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày.

 Khi cây nhú mầm hoa nhà vườn phun nano canxi super và shellac suger

3.Thời kỳ phân hoá mầm hoa, phát triển chuỗi hoa

Sau khi cây mắc ca có dấu hiệu nhú mầm hoa, dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 500ml Shellac Suger pha 400 lít nước phun đều thân lá, phun ít nhất 2 lần cách nhau 7-10 ngày/lần.

4.Thời kỳ ra hoa đậu quả non (chống rụng quả non)

Sau khi hình thành quả non, dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 1000ml nano Bạc Đồng pha 300 lít nước phun đều thân lá, chùm quả non, phun 2-3 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần (*phun đến khi quả đậu ổn định). Có thể tăng cường thêm nano Đồng Oxyclorua chống nấm cuống, thán thư giai đoạn quả non (nấm cuống, thán thư có thể gây rụng quả non hàng loạt). Nếu có mưa acid cần phun nano Canxi cacbonate chống mưa acid, chống teo đen cuống.

Lưu ý: Giai đoạn quả non nhà vườn cần chú ý sâu bệnh, côn trùng chích hút, giữ vườn độ ẩm vừa phải, không để cây thiếu hoặc thừa nước, thừa ẩm.

5. Thời kỳ phát triển quả, dưỡng quả

Dưỡng thúc quả: Dùng 500ml nano AKH Super Plus kết hợp 500ml nano Silic SiO2 pha 300 lít nước phun đều thân lá, phun ít nhất 3-4 đợt, 15 ngày/đợt.

Phòng bệnh tổng hợp: Dùng 500ml nano Bạc Đồng Super kết hợp 500ml nano Đồng Oxyclorua pha 200-300 lít nước phun đều thân lá, chùm quả, phun vào các giai đoạn cây mắc ca dễ bị nhiễm bệnh, kết hợp phòng trừ sâu hại và côn trùng chích hút đặc biệt bọ xít muỗi (giai đoạn quả non – phát triển quả).

Kết hợp bón phân NPK TE dưỡng thúc quả, lượng bón theo tuổi cây và sản lượng quả thực tế trên cây, lưu ý phòng trừ sâu bệnh tổng hợp, côn trùng chích hút (đặc biệt là bọ xít muỗi ở giai đoạn phát triển quả non).

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com